VAT na usługi budowlane może być objęty preferencyjną stawką 8%, jednak istnieją pewne warunki, które muszą zostać spełnione, aby można było z niej skorzystać. W poniższym artykule omówimy, kiedy stosowanie tej stawki jest możliwe, jakie ograniczenia i wyjątki obowiązują, a także jakie zasady dotyczą podwykonawców oraz usług z materiałem.

Na co może być stosowana stawka VAT 8%?

Stawka VAT 8% może być stosowana do usług budowlanych wykonywanych w ramach budownictwa mieszkaniowego objętego społecznym programem mieszkaniowym. Zgodnie z art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, preferencyjna stawka obejmuje:

• budowę,
• remont,
• modernizację,
• termomodernizację,
• przebudowę oraz roboty konserwacyjne w nieruchomościach mieszkaniowych.

Warunkiem zastosowania stawki 8% jest spełnienie kryteriów budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, które dotyczy budynków mieszkalnych, lokali oraz budynków służących opiece zdrowotnej, m.in. dla osób starszych i niepełnosprawnych. Warto jednak pamiętać, że stawka 8% nie obejmuje lokali użytkowych ani budynków o powierzchni przekraczającej określone limity (150 m² dla mieszkań i 300 m² dla domów jednorodzinnych).

Ograniczenia stosowania stawki 8% VAT

Choć stawka VAT 8% na usługi budowlane jest atrakcyjna, nie zawsze można ją stosować. Oto główne ograniczenia:

• Stawka 8% dotyczy tylko części prac, które są wykonywane w ramach budownictwa mieszkaniowego. Gdy powierzchnia użytkowa nieruchomości przekracza limity (150 m² dla mieszkań, 300 m² dla domów), preferencyjną stawkę stosuje się tylko do części odpowiadającej tym limitom.
• Prace związane z budynkami niemieszkalnymi oraz lokalami użytkowymi są objęte stawką podstawową VAT 23%.

Dodatkowo, w celu udokumentowania prawa do stosowania stawki 8%, konieczne jest posiadanie odpowiednich dokumentów. Jednym z nich może być oświadczenie do zastosowania 8% VAT, które musi być wypełnione i podpisane przez nabywcę usługi. To dokument potwierdzający, że usługa dotyczy budownictwa mieszkaniowego i spełnia warunki dla zastosowania stawki preferencyjnej.

VAT na usługi wykonywane przez podwykonawców

Podwykonawcy w branży budowlanej mogą również stosować preferencyjną stawkę VAT 8%, pod warunkiem, że ich usługi są częścią robót objętych budownictwem mieszkaniowym. Jaka stawka VAT na usługi budowlane wykonywane przez podwykonawców jest właściwa? W większości przypadków również stosuje się stawkę 8%, pod warunkiem, że prace są wykonywane na nieruchomościach objętych programem mieszkaniowym. Podwykonawca musi udokumentować, że jego usługi są częścią większego projektu budowlanego kwalifikującego się do preferencyjnej stawki.

W przeciwnym razie, jeżeli prace nie dotyczą budownictwa mieszkaniowego, zastosowanie będzie miała stawka VAT 23%.

Stawka VAT na usługi budowlane z materiałem

W przypadku usług budowlanych wykonywanych z materiałami, kluczowe jest rozróżnienie między usługami i dostawą materiałów. Gdy wykonawca dostarcza zarówno materiały, jak i świadczy usługi, możliwe jest stosowanie preferencyjnej stawki 8% dla całości transakcji, pod warunkiem, że materiały te są częścią robót objętych społecznym programem mieszkaniowym.

Jeżeli usługa budowlana nie spełnia warunków dla preferencyjnej stawki VAT, to VAT na materiały budowlane powinien być naliczony według stawki 23%. Ważne jest, aby odpowiednio udokumentować każdy przypadek, w tym posiadanie wspomnianego oświadczenia do zastosowania 8% VAT - wzór takiego oświadczenia jest dostępny na oficjalnej stronie rządowej.